Për të ruajtur një sistem
imunitar të shëndetshëm në mënyrë që trupi juaj të luftojë patogjenët të cilët do
të hyjnë në organizëm në mënyrë të pashmangshme, këshillohet të bëni pjesë të
regjimit tuaj shëndetësor çajra antiviralë, tinktura antivirale, suplemente (vitamin
dhe minerale), fruta dhe perime si dhe vajra esencialë. Në këtë pjesë do të njiheni
me disa bimë antivirusale në përgjithësi, ndërkohë që nuk kemi të dhëna të
adresuara në mënyrë specifike drejtuar virusit të ri Covid-2019.
Ky virus duke qenë I ri, dhe duke mos pasur mjekime specifike për të jemi të detyruar ti drejtohemi rritjes së imunitetit që arrihet me përshtatjen e mënyrës së të ushqyerit (perime, fruta), përdorimin e suplementeve ose plotësuesve ushqimorë si vitaminat, dhe mineralet, dhe përdorimit të bimëve mjekësore me efekt kryesor antiviral dhe rritjen e imunitetit.
Lista e bimëve antivirale, antibakteriale, anti-kërpudhore (candida psh ose si thuhet në gjuhën e popullit myku) që rrisin imunitetin dhe sigurojnë antioksidantë është e gjatë. Edhe Shqipëria është e pasur me shumë nga këto lloj bimë, dhe shumë nga ato janë përdorur me kohë në mjekësinë popullorë, antike të trashëguar në shekuj, por që dekadat e fundit është zbehur bazuar në kurimin e pasojës me medikamente dhe jo parandalimin.
Bimët antivirale pengojnë zhvillimin e viruseve. Sidoqoftë përdorimi I bimëve që kanë efekt antiviral rekomandohet edhe për efektet e tjera. Shumë nga bimët më të mira antivirale forcojnë sistemin imunitar, i cili ndihmon trupin të sulmojë patogjenët viralë. Përdorimi I këtyre bimëve mund të jetë edhe më mirë sesa të sulmohen patogjenë specifikë me medikamente antivirale sepse patogjenët pësojnë mutacione me kalimin e kohës dhe bëhen më pak të ndjeshëm ndaj trajtimit.
Bimët antivirale kanë edhe një
numër përfitimesh të tjera shëndetësore, siç janë problemet kardiovaskulare,
ndihmon tretjen e ushqimit dhe anti-inflamacionin. Bashkëshoqëruar me këto bimë
antivirale mund të përdoren edhe bimë të tjera të cilat kompletojnë efektin si
psh bimë me efekt antibikrobik, që kanë efekte kardiovaskulare dhe për më tepër
bimë të cilat veprojnë në aparatin e fryëmarrjes duke lehtësuar astmat, kollën,
reduktimin e inflamacionit, mukusit etj. Psh dafina është një nga bimët të
cilat kanë efekt në organet e frymmëmarrjes ndaj përveçse në formë çaji ajo përdoret
edhe në aromaterapi dmth krijimi I avujve të saj në ambjent si dhe me përdorimin
e vajit të dafinës.
Bimët kryesore antivirale
1. Ekinace (Echinacea)
1. Ekinace (Echinacea)
Echinacea është një nga antiviralët më të fuqishëm natyrorë kundër viruseve të njeriut. Ai përmban një përbërës të quajtur ekinacein që pengon bakteret dhe viruset të depërtojnë në qelizat e shëndetshme. Kjo në masë të madhe zvogëlon shanset për kontraktimin e çdo lloj infeksioni gjatë konsumimit të ekinaceas.
Disa përfitime të tjera të
echinacea përfshijnë aftësinë e saj për të lehtësuar dhimbjen, zvogëlimin e
inflamacionit, përmirësimin e problemeve të lëkurës, trajtimin e problemeve të
rrugëve të sipërme të frymëmarrjes dhe përmirësimin e shëndetit mendor.
2. Kalendula
Petalet e thara të bimës përdoren
në tinktura, dhe për të trajtuar
infeksione, djegie, plagë dhe prerje.
Sipas Qendrës Mjekësore të
Universitetit të Maryland, pikat që përmbajnë calendula ndonjëherë përdoren për
të trajtuar infeksionet e veshit tek fëmijët, pa efekte anësore.
3. Hudhra
Eksperimentet kanë treguar që
hudhra - ose përbërës kimikë specifikë që gjenden tek hudhra - janë shumë të
efektshme në vrasjen e mikroorganizmave të panumërt përgjegjës për disa nga
infeksionet më të zakonshme dhe më të rralla, përfshirë tuberkulozin,
pneumoninë, trushin dhe herpesin.
Jo vetëm që është një nga bimët
më të mira antivirale për herpes, por vetitë e tij ndihmojnë gjithashtu në
trajtimin e infeksioneve të syrit dhe funksionon si një ilaç natyral për
infeksionin e veshit.
Për të bërë një infuzion të vajit
të hudhrës në shtëpi, shtypni thelpinjtë e hudhrës dhe shtojini ato në një vaj mbajtës
ose hollues (si vaji i ullirit). Lëreni përzierjen të rrijë për rreth pesë orë, dhe pastaj hiqni copat e
hudhrës dhe mbajeni vajin në një kavanoz ose shishe të mbyllur me kapak. Ky
infuzion gjithashtu mund të përdoret si antiviral duke u përdorur në vendin ose
plagën e shkaktuar nga herpes zakonisht afer buzëve.
Mund të gëlltisni një thelpi të ”gjallë” të hudhrës;
ndoshta do të duhet ta ndani përgjysmë nëse është shumë e madhe. Shtypeni
njëherë për të lëshuar allicinën; pastaj e gëlltisni me ujë si pilula.
4. Rrënja e Astragalus (nuk
ndodhet në Shqipëri)
Rrënja e Astragalus, një barishte
tjetër e fuqishme antivirale, është përdorur në mjekësinë tradicionale kineze
me shekuj, dhe përdorimi kryesor i saj është të forcojë sistemin imunitar të
trupit. Studimet shkencore kanë treguar që astragalus ka veti antivirale dhe
stimulon sistemin imunitar, duke sugjeruar se mund të ndihmojë në korrigjimin e
ftohjes ose gripit të zakonshëm.
Është një nga bimët antivirale më
efektive për herpesin (HSV). Një studim i vitit 2004 vlerësoi efektet e
astragalus në virusin herpes simplex tip 1 dhe zbuloi se barishte ka efikasitet
të dukshëm frenues.
Jo vetëm që funksionon si një
trajtim natyral i infeksionit viral, por astragalus gjithashtu ka veti
antibakteriale dhe anti-inflamatore, dhe përdoret në lëkurë për trajtim të
plagëve. Gjithashtu ka aftësi për të ulur kortizolin.
5. Kthetra e maceve Cat’s claw (nuk ndodhet në Shqipëri)
Lëvora dhe rrënja e kthetrave të
maceve janë përdorur nga Amerikanët e Jugut për shekuj për të trajtuar
problemet shëndetësore, përfshirë ethet, ulcerat e stomakut, kushtet e tretjes
dhe dizenterinë. Kthetrat e maceve përdoren si një ilaç natyral i artritit dhe
mund të trajtojnë simptomat e ulçerës gjithashtu.
Kthetrat e maceve kanë veti
antivirale dhe mund të ndihmojnë të heqni qafe herpesin. Kjo bimë është
gjithashtu anti-inflamatore e fuqishme, antibakteriale dhe antikërpudhore.
Përdoret për të trajtuar problemet e tretjes si ulcerat, sindromën e zorrës së
irrituar si dhe kolitin.
Mënyra më e mirë për të konsumuar
rregullisht kthetrat e maceve është duke bërë me një lugë gjelle bimë në rreth
230 ml ujë.
6. Rrënja likuiricias
Rrënja e likuiricias është një
bimë e spikatur në kërkimin e trajtimit dhe parandalimit të sëmundjeve si
hepatiti C, HIV dhe gripi.
Disa përfitime të tjera për
rrënjë likuiricias përfshijnë:
§ përdoret
për dhimbje të fytit për lehtësim të shpejtë
§ Ilaç
natyral i kollës§ Mbrojtje kundër shenjave dhe simptomave të zorrës së rrjedhshme
§ Ulja e lodhjes
§ Zbutja e dhimbjes
7. Gjethe ulliri
Gjethi i ullirit ka veti
antivirale, duke i dhënë asaj mundësinë për të trajtuar viruset e zakonshëm të
ftohjes si dhe të rrezikshëm, duke
përfshirë simptomat e kandidës, meningjitit, pneumonisë, sindromën e lodhjes
kronike, hepatitin B, malaries, gonorrhea dhe tuberkulosi; ajo gjithashtu
trajton infeksionet e dhëmbëve, veshit dhe traktit urinar dhe është një trajtim
natyral ndaj herpesit.
Në fakt, gjethet e ullirit jane
aq të dobishme për shëndetin tonë sa që trajtimi me ekstrakte të gjetheve të
ullirit riktheu shumë ndryshime të lidhura me infeksionin HIV-1 në një studim
të bërë në Shkollën e Mjekësisë në Universitetin e Nju Jorkut. Gjethet e ullirit ashtu si edhe bimet e listuara me pare kane edhe efekte te tjera pozitive ne organizem. psh gjethet e ullirit dhe ato te fikut jane çaj shumë i mirë pwr uljen e sheqerit ne gjak per diabetiket.
8. Rigoni
Rigoni është një agjent i
fuqishëm antiviral. Nga rigoni prodhohet
vaji esencial I cili ka fuqi mjekësore të rëndësishme
Përfitimet e përdorimit të vajit
nga rigoni po dëshmojnë se janë superiore ndaj disa antibiotikëve, pa efekte
anësore të dëmshme. Kjo për shkak se rigoni përmban dy komponime të fuqishme,
carvacrol dhe thymol, që kanë veti të fuqishme antibakteriale dhe antikërpudhore.
Është karvakroli që na mbron nga infeksionet
virale, si dhe alergjitë, tumoret, parazitët dhe inflamacionin që shkakton
sëmundje.
Lista e bimëve antivirale është
edhe më e gjatë. Psh një bimë tjetër që vetëm vitet e fundit ka filluar të
trajtohet si bimë antivirale është Cistus, një bimë që është shumë e përhapur në
Shqipëri dhe që madje prej disa vitesh eksportohet. Të tillë efekt kanë edhe
bimë të tjera të ngjashme rigonin dhe që përsëri I kemi me shumicë në shqipëri,
I përdorim në kuzhinë dhe I eksportojmë.
Si ti përdorim
Çaj bimor
Çajrat janë një mënyrë e
shkëlqyeshme për të marrë përfitimet antivirale të bimëve çdo ditë. Hedh një
lugë gjelle me një nga këto bimë në ujë të nxehtë dhe e lë për për 5-10 minuta.
Echinacea, për shembull, është një çaj bimor popullor në amerikë që shitet në
shumicën e dyqaneve ushqimore por edhe në Shqipëri ka filluar të futet.
Infuzion bimor
Infuzionet bimore janë më të
forta se çajrat sepse përdoret sasi më e madhe bime. Për të bërë vetë
infuzionin tuaj bimor, hidhni një filxhan nga bimët antivirale në ujë dhe lëreni
për rreth 7 orë.
Mbajeni infuzionin në një kavanoz
të mbyllur hermetikisht dhe pijeni të ftohtë ose të ngrohur. Për shkak se
infuzionet janë të forta, mos pini më shumë se një filxhan në ditë.
Vaji bimor i bërë vet (Infuzion vajor)
Një vaj i bërë vet është kur
ngrohni barishten në një vaj tjetër që quhet”carrier” për disa orë. Ju mund të
përdorni sobën për të ngrohur përzierjen, ose provoni ta lini atë në një vend
të nxehtë dhe me diell për 12 orë. Përdorni rreth 1/2 filxhan barishte
antivirale (mund të përdorni një barishte ose një përzierje barishtesh), dhe
shtojeni në 1 filxhan vaj kokosi ose vaj jojoba.
Nëse ngrohni përzierjen në furrë,
ajo duhet të vendoset në një enë që duron nxehtësinë e furrës për 3 orë në 200
gradë. Nëse vendosni të mos përdorni furrën, vendoseni përzierjen në një kavanoz
hermetic dhe lëreni në një vend me diell për rreth 12 orë.
Kur procesi ekstraktimit të vajit
në këtë mënyrë ka përfunduar, kullojini gjethet dhe ruajeni vajin në një
kavanoz të mbyllur mire. Vajin e dalë nga ky proces mund ta përdorni edhe me
lyerje për të lehtësuar dhimbjen dhe për të hequr qafe infeksionet.
Vajrat esenciale (esencat)
Shumë nga bimët medicinale dhe aromatike që trajtuam më sipër shiten
edhe si vajra esencialë; sigurohuni që të blini vajra esencialë organikë dhe të
pastër. Në Shqipëri kemi fatin që I kemi shumicën e vajrave nga bimë të egra, Vajra
të cilat shiten në tregun botëror për të tjerët por që I përdorim kaq pak për
vete.
Për të përfituar nga vetitë antivirale të vajrave esencialë,
shpërndani 3-5 pika në shtëpinë tua (aromaterapi e cila rrit edhe thellësinë e
frymëmarrjes përveç të ndjerit mirë), shtoni 2-3 pika në ujin e ngrohtë të vaskës
në banjë (nëse keni) ose përzieni 1-2 pika me vaj tjetër të konsideruar si tretës
ose mbajtes dhe aplikoni përzierjen direkt në lëkurë.
Në tregun Shqiptar, sot gjenden Vajra
esencialë të gatshëm për përdorim, që do të thotë janë tretur në ato që quhen
vajrat tretës ose “carrier”.
Masazhimi i vajrave esencialë në
këmbët, barkun dhe gjoksin tuaj është i dobishëm kur keni ethe ose simptoma të
gripit.
Receta
Një mënyrë e shkëlqyer për të
futur bimët aromatike dhe mjkësore në dietën tuaj të përditshme është duke i
shtuar ato në “smooth”. Një opsion i shkëlqyeshëm është receta Alkalizuese e
Lëngut që I shtohet edhe një kokë hudhër; kjo është një mënyrë e shkëlqyeshme
për të luftuar infeksionet virale dhe për të përmirësuar shëndetin tuaj
kardiovaskular.
2 karota
1 kastravec
¼ lakër kokë (kujdes nuk
keshillohet lakra e gjallë pë rata që vuajnë nga hipotiroidizmi)
1 filxhan kale ose spinaq
½ limon
1 copë xhenxhefil (xhinxher)
Hudhër
Provoni të bëni çajra bimorë në
shtëpi. Janë të lehta dhe plot përfitime shëndetësore. Mund të përdotret edhe
shafrani indian ose curcuma (turmeric) por shafrani mund të zëvendësohet edhe
nga rrënjë likuiricia - vetëm ndiqni recetën e mëposhtme të çajit të shafranit
dhe shtoni një lugë çaji nga bima antivirale sipas dëshirës tuaj. Sidoqoftë,
studimet sugjerojnë që vet kurkumina është një substancë antivirale dmth
shafrani ka efekt antiviral.
Përbërësit:
1 gotë qumësht kokosi
1 gotë ujë
1 lugë gjelle gjalp I shkrirë dhe
ngrirë më parë (ghee në anglisht)
1 lugë gjelle mjaltë
1 lugë çaji shafran i Indisë
(pluhur ose rrënjë e bluar)/në vend të shafranit mund të përdorim likuiricia
Udhëzime:
Hidhet qumështi i arrës kokosit
dhe ujë në tigan dhe ngrohet për 2 minuta.
Shtoni gjalpin, mjaltë të
papërpunuar dhe pluhur shafrani dhe ngroheni për 2 minuta të tjera.
Përzihet dhe derdhet në gota.
Mos të harrohet një mundësi për të shtuar këto bimë
të fuqishme antivirale edhe në vaktet tuaja. Ato mund të hidhen me shumicë në të
gjitha vaktet gjatë gjithë ditës, dhe ia vlen! Psh për mëngjes mund të përdorni
përveç lëngjeve të perimeve dhe frutave (të shtrydhura vet) omeletën me perime në të cilën përdoret edhe hudhër dhe rigon - dy barëra antivirale që
luftojnë infeksionet.
Një mënyrë e thjeshtë për t’i
shtuar këto bimë në dietën tuaj është t’i hidhni në supa të shëndetshme! mund
të shtoni 4-5 pika të një vaji esencial, infuzion bimor ose infuzion të vajit
në cilindo prej këtyre supave. Ato përforcojnë aromat dhe përfitimet
shëndetësore.
Në publikime pasardhëse do ju prezantojmë disa supa të shëndetshme.
Përmblodhi nga literatura
Xhevaire Dulja
KOMENTET